Sữa là nguồn dinh dưỡng duy nhất cho trẻ sơ sinh. Đối với những trẻ không đủ sữa mẹ và phải bổ sung bằng sữa công thức, cách pha sữa là một bài học cơ bản nhưng vô cùng quan trọng mà bố mẹ cần phải “thuộc lòng.”
1. Pha sữa với nước gì là tốt?
Trước nay, nhiều người thường pha sữa với nước sôi vì cho rằng nước sôi sẽ giúp “nấu chín sữa”, dễ khuấy và diệt khuẩn. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy. Nếu pha sữa với nước nóng, nhiệt độ cao sẽ khiến các thành phần dinh dưỡng trong sữa bị phá hủy, không còn đảm bảo cung cấp dưỡng chất cho cơ thể, làm giảm chất lượng sữa.
Nếu pha sữa với nước lạnh, sữa sẽ khó tan và nhiệt độ thấp sẽ làm cho enzyme trong hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện của trẻ hoạt động không tốt. Ngoài ra, trẻ bú mẹ thường quen với nhiệt độ sữa tương tự với nhiệt độ cơ thể, vì vậy nếu sữa công thức lạnh hơn, trẻ sẽ khó chịu, quấy khóc và từ chối bú. Do đó, nhiệt độ tốt nhất để pha sữa cho trẻ là nước ấm, khoảng 40-50°C.

Một số cha mẹ thường pha sữa bằng cách trộn một phần nước sôi với hai phần nước lạnh để có nước ấm. Tuy nhiên, phương pháp này không được khuyến khích bởi các chuyên gia dinh dưỡng. Thay vào đó, nên dùng một cốc nước đun sôi, sau đó đặt trong chậu nước lạnh để làm nguội dần rồi mới pha sữa cho bé.
2. Pha bao nhiêu sữa là đủ?
Tùy theo thể tích mỗi cữ bú của trẻ, chỉ nên pha một lượng sữa vừa đủ cho mỗi lần ăn. Nếu lần trước trẻ bú ít, lần sau có thể tăng nhẹ và ngược lại. Trường hợp trẻ bú liên tục và hết lượng sữa đã pha, mẹ có thể điều chỉnh lượng sữa trong các lần tiếp theo, nhưng không nên ép trẻ.
Lượng sữa cần pha phụ thuộc vào tuổi, cân nặng và nhu cầu của từng trẻ, không có công thức chung cho tất cả. Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất. Bổ sung quá nhiều sữa công thức có thể làm trẻ không nhận đủ sữa mẹ.
3. Làm gì với sữa thừa sau mỗi cữ bú?
Nhiều cha mẹ muốn tiết kiệm thời gian nên pha một bình sữa lớn và dùng để cho trẻ bú suốt đêm. Tuy nhiên, sữa đã pha để lâu trong môi trường sẽ dễ trở thành nguồn nhiễm khuẩn cho hệ tiêu hóa non yếu của trẻ.
Nên tính toán kỹ lưỡng lượng sữa cần pha để không quá nhiều hoặc quá ít. Nếu trẻ không bú hết, sữa thừa nên được đổ bỏ. Tuyệt đối không bảo quản sữa thừa trong tủ lạnh rồi hâm lại cho trẻ bú, vì việc thay đổi nhiệt độ sẽ làm giảm chất dinh dưỡng và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
4. Có thể pha sữa với nước ép trái cây không?
Một số cha mẹ cho rằng pha sữa với nước ép sẽ làm sữa ngon hơn và trẻ sẽ thích thú. Tuy nhiên, loại nước duy nhất được khuyến cáo pha sữa là nước thường. Các loại nước khác có thể không phù hợp và thậm chí gây nguy hiểm cho trẻ.
Mặc dù trái cây là nguồn cung cấp vitamin phong phú, nhưng đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, sữa vẫn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất. Khi trẻ lớn hơn, mẹ có thể cho trẻ làm quen với nước ép trái cây, nhưng không nên cho uống cùng với bữa sữa, vì các axit hữu cơ trong trái cây có thể làm đông kết protein trong sữa, gây khó tiêu.

5. Đảm bảo vệ sinh mỗi lần pha sữa
Trước mỗi lần pha sữa, người chăm sóc cần đảm bảo tay đã được rửa sạch bằng xà phòng. Nghiên cứu cho thấy, tay của người chăm sóc là nguyên nhân hàng đầu gây nhiễm khuẩn cho trẻ khi pha sữa, cho trẻ bú và thay tã.
Sau mỗi lần bú, bình sữa, núm vú và các dụng cụ cần được rửa kỹ bằng xà phòng dưới nước chảy. Nên chú ý cọ sạch các phần như miệng bình và nắp bình. Sau đó, các dụng cụ này cần được phơi khô hoặc cất trong hộp kín để tránh bụi bẩn.
Kết luận:
Việc pha sữa cho trẻ tưởng chừng như đơn giản, nhưng cần phải học hỏi và thực hành kỹ lưỡng, đặc biệt là với những bậc cha mẹ lần đầu nuôi con.